Arkadaşlar bazen karşılaşıyoruz herkes bir iddia ortaya atıyor şu kadar bastım şu kadar gider diye fabrika verileri var gerçi ama Osman Bahadır(obk) hocam bayağı iyi anlatmış bende o anlatım üzerinden tofaşa göre uyalardım bakalım bizim araçlarımız ne kadar hız yapabilir öğrenmiş olacağınız.
(Buradki araçlar 96 Şahin-93 Doğana kadar olan araçları kapsıyor)
Vites Dişli oranları
1.Vites-3.667
2.Vites-2.1
3.Vites-1.361
4.Vites-1
5.Vites-0.881
Geri Vites-3.526
Diferansiyel Dişli oranı (5.Vites) 4.10
Diferansiyel Dişli oranı (4.Vites) 3.72
Bu oranları az sonra yazacağımız formülde kullanacağız.
Aracın hızını hesaplarken temelde hesaplanması gereken iki önemli nokta var. Bunlardan biri tekerlek yuvarlanma dairesi, diğeri tekerleğe aktarılan devir.
Örnek olarak 175/70/13 ölçüsünde lastiklerimiz olduğunu varsayalım.
Tekerlek yuvarlanma dairesi = [(inch türünden jant çapı*25,4)+(lastik genişliği*yanak yüksekliği*2)]*Pi sayısı
Tekerlek yuvarlanma dairesi =
[(13*25,4)+175*0,70*2)]*3,14=1807mm=1,807 metre
Tekerleğin yuvarlanma dairesini bulduk. Şimdi gelelim Tekerleğe aktarılan deviri hesaplamaya.
Tekerleğe aktarılan devir = (Motor devri(rpm)/son dişli oranı/hangi vitesdeysek o dişlinin oranı/1000)
Bu iki formülü kullanarak da aracın hızını bulabiliriz;
Hız = Tekerlek yuvarlanma dairesi x tekerleğe aktarılan devir x 60
Hız = 1,931mt x (motor devri/son dişli oranı/vitesin dişli oranı/1000) x 60
Örneğin aracımızda her viteste redline'da ulaşılacak maksimum hızı hesaplayalım;
(Redline'ı 6500 devir/dakika alıyorum.Tofaşlar Stok Maksimum 6500 çeviriyor)
5 Vites 175/70/13 Lastik ölçüsüne sahip araç için
1. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/3.667/1000) x 60 = 46.87 km/h
2. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/2.1/1000) x 60 = 81.85 km/h
3. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/1.361/1000) x 60 =126.29 km/h
4. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/1/1000) x 60 =171.88 km/h
5. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/0.881/1000) x 60 =195.10 km/h
Geri Viteste >> 1.807 x (6500/4.10/3.526/1000) x 60 =48.74 km/h
4 Vites 175/70/13 Lastik ölçüsüne sahip araç için
1. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/3.667/1000) x 60 = 51.66 km/h
2. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/2.1/1000) x 60 = 90.21 km/h
3. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/1.361/1000) x 60 =139.19km/h
4. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/1/1000) x 60 =189.44 km/h
Geri Viteste >> 1.807 x (6500/3.72/3.526/1000) x 60 =53.72 km/h
Çok fazla iddia edilen hızlara ilişkin Hesaplar;
195/60/15 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 2. Vitesde maks. 87.46 Km/h Hız yapar.
195/60/15 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 3. Vitesde maks. 134.95 Km/h Hız yapar.
170/70/13 Lastikli 4 Vitesli bir Tofaş 2.Vites 9000 devirde ancak 125 Km/h hıza ulaşır.
195/60/15 Lastikli 4 Vitesli bir Tofaş 2.Vites 8500 devirde ancak 125 Km/h hıza ulaşır.
170/70/13 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 3 Vitesde 170 km/h 8800 devir çevirmesi gerektiğini biliyor muydunuz ?????
Tofaş motoruna 9.000 Devir çevirtip bu son hızlara ulaşanlar varsa helal olsun
4 Vites ile 5 Vitesde herhangi bir farklılık yok.Farklılık sadece difreransiyellerinde.Eğer 4 Vitesin diferansiyelini 5 vitese takarsanız 5 vites son 215 km hız yapar.Diferansiyelin değişik olmasının nedeni 4 Vitesli araçla viteslerdeki son hızı biraz daha artırmak.Normalde diferansiyel değiştirmese tüm dişlilerle oynamak zorunda, fabrika şanzumanın komplesini değiştirene kadar sadece diferansiyel dişlileri değiştirilip vitesler için son hızları değiştirebiliyor.
Birde çoğu 4 vites araç burda 4 vitesliler için yazılan hızlara ulaşamayabilir nedeni ise araçlarına sonradan 5 vitesli araçlarda kullanılan 10/41 oranlı difrensiyelin takılmış olmasıdır.Buda son hızlarını kısıtlar aynı 5 vitesli bir araç gibi hız yaparlar.
Burdan şunuda diyebiliriz eğer aracınızın motoru yüklü üse 11/41 oranında diferansiyel takıp vites aralıklarını uzatabilirsiniz.(Tabloda ne kadar değişeceği var bknz. 4 Vitesli Araçların son hız değerleri)
SLX şanzumanlar için değerleri yazmadım eğer onunda dişli oranını bulursak burdaki hesaplamara göre aynı şekilde son hızlar bulunabilir.
Böylelikle, hep merak konusu olan bu konu aydınlandı diye düşünüyorum.Birde unutmadan bunlar aracın en ideal koşullarda yapabileceği son hızlardır yani 1.,2. 3. viteslerde bu hızları görebilirsiniz ama 4. ve 5.viteslerde rüzgar direnci,sürtünme,motorun 6500 devir çevirebilecek kadar güç üretemesi gibi durumlarda göremezsiniz ama motorunuz yüklü her vites 6500'e kadar yürüyorsa işte göreceğiniz hızlar bunlar.
(Buradki araçlar 96 Şahin-93 Doğana kadar olan araçları kapsıyor)
Vites Dişli oranları
1.Vites-3.667
2.Vites-2.1
3.Vites-1.361
4.Vites-1
5.Vites-0.881
Geri Vites-3.526
Diferansiyel Dişli oranı (5.Vites) 4.10
Diferansiyel Dişli oranı (4.Vites) 3.72
Bu oranları az sonra yazacağımız formülde kullanacağız.
Aracın hızını hesaplarken temelde hesaplanması gereken iki önemli nokta var. Bunlardan biri tekerlek yuvarlanma dairesi, diğeri tekerleğe aktarılan devir.
Örnek olarak 175/70/13 ölçüsünde lastiklerimiz olduğunu varsayalım.
Tekerlek yuvarlanma dairesi = [(inch türünden jant çapı*25,4)+(lastik genişliği*yanak yüksekliği*2)]*Pi sayısı
Tekerlek yuvarlanma dairesi =
[(13*25,4)+175*0,70*2)]*3,14=1807mm=1,807 metre
Tekerleğin yuvarlanma dairesini bulduk. Şimdi gelelim Tekerleğe aktarılan deviri hesaplamaya.
Tekerleğe aktarılan devir = (Motor devri(rpm)/son dişli oranı/hangi vitesdeysek o dişlinin oranı/1000)
Bu iki formülü kullanarak da aracın hızını bulabiliriz;
Hız = Tekerlek yuvarlanma dairesi x tekerleğe aktarılan devir x 60
Hız = 1,931mt x (motor devri/son dişli oranı/vitesin dişli oranı/1000) x 60
Örneğin aracımızda her viteste redline'da ulaşılacak maksimum hızı hesaplayalım;
(Redline'ı 6500 devir/dakika alıyorum.Tofaşlar Stok Maksimum 6500 çeviriyor)
5 Vites 175/70/13 Lastik ölçüsüne sahip araç için
1. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/3.667/1000) x 60 = 46.87 km/h
2. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/2.1/1000) x 60 = 81.85 km/h
3. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/1.361/1000) x 60 =126.29 km/h
4. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/1/1000) x 60 =171.88 km/h
5. viteste >> 1.807 x (6500/4.10/0.881/1000) x 60 =195.10 km/h
Geri Viteste >> 1.807 x (6500/4.10/3.526/1000) x 60 =48.74 km/h
4 Vites 175/70/13 Lastik ölçüsüne sahip araç için
1. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/3.667/1000) x 60 = 51.66 km/h
2. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/2.1/1000) x 60 = 90.21 km/h
3. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/1.361/1000) x 60 =139.19km/h
4. viteste >> 1.807 x (6500/3.72/1/1000) x 60 =189.44 km/h
Geri Viteste >> 1.807 x (6500/3.72/3.526/1000) x 60 =53.72 km/h
Çok fazla iddia edilen hızlara ilişkin Hesaplar;
195/60/15 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 2. Vitesde maks. 87.46 Km/h Hız yapar.
195/60/15 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 3. Vitesde maks. 134.95 Km/h Hız yapar.
170/70/13 Lastikli 4 Vitesli bir Tofaş 2.Vites 9000 devirde ancak 125 Km/h hıza ulaşır.
195/60/15 Lastikli 4 Vitesli bir Tofaş 2.Vites 8500 devirde ancak 125 Km/h hıza ulaşır.
170/70/13 Lastikli 5 Vitesli Tofaş 3 Vitesde 170 km/h 8800 devir çevirmesi gerektiğini biliyor muydunuz ?????
Tofaş motoruna 9.000 Devir çevirtip bu son hızlara ulaşanlar varsa helal olsun
4 Vites ile 5 Vitesde herhangi bir farklılık yok.Farklılık sadece difreransiyellerinde.Eğer 4 Vitesin diferansiyelini 5 vitese takarsanız 5 vites son 215 km hız yapar.Diferansiyelin değişik olmasının nedeni 4 Vitesli araçla viteslerdeki son hızı biraz daha artırmak.Normalde diferansiyel değiştirmese tüm dişlilerle oynamak zorunda, fabrika şanzumanın komplesini değiştirene kadar sadece diferansiyel dişlileri değiştirilip vitesler için son hızları değiştirebiliyor.
Birde çoğu 4 vites araç burda 4 vitesliler için yazılan hızlara ulaşamayabilir nedeni ise araçlarına sonradan 5 vitesli araçlarda kullanılan 10/41 oranlı difrensiyelin takılmış olmasıdır.Buda son hızlarını kısıtlar aynı 5 vitesli bir araç gibi hız yaparlar.
Burdan şunuda diyebiliriz eğer aracınızın motoru yüklü üse 11/41 oranında diferansiyel takıp vites aralıklarını uzatabilirsiniz.(Tabloda ne kadar değişeceği var bknz. 4 Vitesli Araçların son hız değerleri)
SLX şanzumanlar için değerleri yazmadım eğer onunda dişli oranını bulursak burdaki hesaplamara göre aynı şekilde son hızlar bulunabilir.
Böylelikle, hep merak konusu olan bu konu aydınlandı diye düşünüyorum.Birde unutmadan bunlar aracın en ideal koşullarda yapabileceği son hızlardır yani 1.,2. 3. viteslerde bu hızları görebilirsiniz ama 4. ve 5.viteslerde rüzgar direnci,sürtünme,motorun 6500 devir çevirebilecek kadar güç üretemesi gibi durumlarda göremezsiniz ama motorunuz yüklü her vites 6500'e kadar yürüyorsa işte göreceğiniz hızlar bunlar.
TofaşK